[Waymark map_id="7685"]

Villa Lidwina (KP) 23 september 1944 te zenderen

Sietse Arnold Hilbrink
geboren 24 december 1879
Coenraad Johan Hilbrink
geboren 25 juni 1915
Dirk Cornelis Ruiter
geboren 31 december 1918
Gedood door de bezetter
op 23 september 1944

Inval op Lidwina

Te omstreeks 10.30 uur komt Ria Hermans aan bij de Dienststelle aan de Bornsestraat en wordt daar naar binnen gebracht. Uit alle macht wordt personeel gemobiliseerd en worden drie auto’s geregeld.

Het is omstreeks 11.30 uur, wanneer een twaalf man sterke groep Duitsers op aanwijzingen van Ria Hermans richting KP-hoofdkwartier rijden.

Niet direct wordt Lidwina gevonden. Een aantal keren rijdt de kolonne auto’s verkeerd.

Uiteindelijk tegen 12.00 uur zegt Ria:
“Ik geloof dat het hier is!” en wijst daarbij op het toegangshek van Lidwina.

De Duitsers zijn zo gebrand op succes, dat zij geen planning maken hoe zij de zaak aan zullen pakken. Ook weten zij niet hoeveel mensen zij daar zullen aantreffen en wat hen daar te wachten zal staan. Ze hebben bloed geroken en gaan door!

Op Lidwina is inmiddels alles verzameld en ingepakt. Chiel Ploeger zegt dat hij de auto gaat halen zodat alles ingeladen kan worden.

Juist op dat moment gaat de alarmbel op Lidwina, ten teken dat er een auto de poort binnen komt rijden. Het is dan nog ongeveer 100 meter tot de villa. Iedereen is gealarmeerd.

Bij het zien van de naderende Duitsers schiet Daan zijn pistool leeg. Ze hebben geen pistoolmitrailleurs meer. Die hebben ze zojuist ingepakt.

Chiel Ploeger, die de auto op wil halen en op dat moment in het bos loopt, wordt over het hoofd gezien. De Duitsers lopen hem voorbij. Ze komen steeds dichterbij.

Daan Hillenaar werpt vervolgens een handgranaat in de richting van de Duitsers, waardoor zij in dekking moeten. Daardoor ziet hij kans om in de richting het weiland te rennen en springt vervolgens in een sloot.

Koos, die in dezelfde richting vlucht, rent over de spoordijk. Chiel houdt zich verscholen in het bos aan de voorzijde van de villa.

Een andere vluchtende wordt door de Duitsers dodelijk geraakt. Dit is Coen Hilbrink. Hij heeft nog een pistool met twee patronen en een handgranaat bij zich op het moment dat hij wordt neergeschoten. Coen was eigenlijk al ontsnapt, toen Minie hem riep:”Coen help me, ik zit vast in het prikkeldraad”. Toen Coen zich omkeerde om haar te bevrijden, werd hij getroffen door een vijandelijke kogel en stierf ter plekke.

Nog een vluchtende is Dick Ruiter. Hij wordt aangeschoten, doch niet dodelijk gewond. Hierna wordt hij overmeesterd.

Sietse Hilbrink sr (64 jr), de vader van Coen, die zich in de tuin achter een paar bosjes had verstopt, wordt ook ontdekt. Voordat hij zijn handen in de lucht doet, gooit hij nog iets in de vijver. (wapen?)

Verder zijn er nog twee vrouwen aanwezig, die de afgelopen nacht gekomen waren om te helpen met ontruimen. Dit zijn Minie ter Horst-Schreurs, de vrouw van Johannes ter Horst en Jo Krabbenbos. Beide vrouwen zijn koerierster.

Na mishandelingen, blijven ze bij hun verhaal dat zij nog maar pas daar waren, de één als dienstmeisje en de ander als wasvrouw, die zojuist de was op kwam halen.

De Duitsers treffen automatische geweren, Amerikaanse uniformen, munitie en handgranaten aan.

Het is inmiddels 13.00 uur geworden en de SD-mensen hebben alles onder controle. Eén van de SD’ers krijgt opdracht om naar Almelo te gaan en aan zijn commandant verslag uit te brengen van het succes. Nadat Kronenberger de SD’er heeft aangehoord, laat hij zich naar Zenderen rijden.

Na een kort verhoor van de gearresteerde mensen, geeft hij het bevel de vrouwen vrij te laten. Kennelijk gelooft hij het verhaal dat de vrouwen hem verteld hebben.

Met de twee andere mannen, die nog in leven zijn, heeft hij geen medelijden en geeft opdracht beide mannen te fusilleren.

Wanneer Jo en Minie tegen 14.00 uur vertrokken zijn, wordt Dirk Ruiter naar buiten geleid en voor de Wachtman, genaamd Buro, geplaatst. Dirk staat met het gezicht richting Buro, op een afstand van ongeveer 4 a 5 meter. Buro richt zijn geweer op de borst van Dirk en vuurt. Deze valt dodelijk gewond op de grond. Zie Dick.

Hermann Schrader heeft medelijden met de Hilbrink sr, wiens zoon zojuist ook is doodgeschoten en vraagt aan Sietse:
“Hebt u iets te zeggen? Ik zorg er dan voor dat u niet wordt doorgeschoten.”

Sietse kijkt Schrader aan. Schrader ziet dat Sietse gewond is aan zijn hoofd. Dan zegt Sietse: “Ik heb u niets te vertellen”.

Vervolgens wordt ook hij naar buiten gebracht en tegenover Buro geplaatst. Ook deze keer heeft Buro er kennelijk geen enkele moeite mee om een mens van dichtbij dood te schieten.

Buro vindt men een dappere man, daarom wordt hij voor zijn fusillades die hij zojuist heeft gepleegd, beloond met het horloge van Sietse Hilbrink.

Nadat de lijken in de villa zijn neergelegd, wordt met behulp van springstof de hele villa opgeblazen.

“Tijdens operatie Market Garden werden door  Olmsted en Austin berichten gecodeerd en doorgegeven over de situatie bij Arnhem via de zendinstallatie in  Huize Lidwina. Ook werden de coördinaten doorgegeven van nieuwe afwerpterreinen.”

Het onderkomen voor het verzet

Het huis lag vrij geïsoleerd in een rustige omgeving en in Zenderen kwamen niet veel Duitsers en er woonden ook geen N.S.B.-ers. Een ideale plek voor het verbergen van onderduikers, wapens en het organiseren van verzetsdaden. Meestal waren er 10 a 12 mensen in het huis aanwezig.

Verzetsstrijders die regelmatig verbleven in Huize Lidwina waren ondermeer,  Cor Hilbrink, Willem Carmiggelt, Michel Ploeger, Johannes ter Horst, Jacob Meijer, Hendrik Koeslag, Gerard Pasma, Geert Schoonman, Edzard Jacob Bosch Ridder van Rosenthal,Daan Hillenaar en Cornelis Hage

Huize Lidwina was een goed geleid hoofdkwartier dat was voorzien van een elektrisch waarschuwingssysteem, een vierentwintig-uurs wachtposten schema en een verbazingwekkende verbindingsdienst met motoren  en fietsen. Sommige koeriers droegen een Duits uniform en het hele stelsel werd ondersteund door paters uit de buurt, die inlichtingen verzamelden op hun gang door de parochies.

De Kp Twente heeft hier ook een eigen zendstation. Hierdoor kon Londen beter geïnformeerd worden. Ook het verbindingsteam (Jedburgh Team Dudley) was hier gehuisvest.

Bron: johannesterhorst